Buzdyganek naziemny to roślina z rodziny parolistowatych, która rośnie na terenie Azji, Afryki, Australii, a także w południowej i środkowej Europie. W Polsce występuje bardzo rzadko. Choć jego właściwości odkryto już ponad 5000 lat temu, do dnia dzisiejszego cieszy się on nieustannie dużym zainteresowaniem. Z uwagi na zróżnicowany skład (saponiny, indole, związki polifenolowe) buzdyganek wpływa nie tylko na aktywność seksualną, ale wykazuje także działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, obniżające stężenie cholesterolu, przez co stosowany jest w leczeniu chorób serca, nerek, wątroby, a także w otyłości i zaburzeniach odporności.
Buzdyganek na erekcję i zwiększone libido
W medycynie wykorzystywane jest ziele i owoc buzdyganka naziemnego. Są one bogatym źródłem saponin, w tym w szczególności protodioscyny i protogracilininy. Związki te ulegają w organizmie przemianie do dehydroepiandrosteronu (DHEA), który zwiększa libido oraz wpływa na zwiększenie satysfakcji ze współżycia seksualnego. Preparaty ziela buzdyganka zwiększają także produkcję tlenku azotu, który bierze udział w dostarczaniu krwi do prącia, a tym samym warunkuje wystąpienie wzwodu. Zwiększa się również produkcja plemników oraz dochodzi do wykształcenia się drugorzędowych cech płciowych (owłosienie, obniżenie głosu, zarost na twarzy). Do dnia dzisiejszego brakuje jednak jednoznacznych danych na temat wpływu tego zioła na czynność gruczołu krokowego (prostaty). Buzdyganek naziemny stosowany przewlekle może zarówno pobudzać, jak i hamować rozwój komórek prostaty.
Co ciekawe, może on być stosowany z powodzeniem także u kobiet. Wykazano pozytywne działanie buzdyganka w łagodzeniu objawów klimakterium, a nawet w leczeniu niepłodności. Stosowany jest też na odchudzanie oraz wypadanie włosów.
Buzdyganek dla sportowców
Od lat 70 XX wieku buzdyganek naziemny stosowany jest także przez dużą rzeszę sportowców. Zawarte w surowcu saponiny podnoszą stężenie hormonów anabolicznych we krwi, co prowadzi nie tylko do zwiększenia masy mięśniowej, ale także do wzrostu tężyzny fizycznej. Wykazano, że regularne stosowanie zioła na potencję Tribulus terrestris może powodować nawet 40% wzrost wydzielania testosteronu (głównie jednak u osób z obniżonym stężeniem tego hormonu). Efekt uwarunkowany jest obecnością substancji o nazwie lutropina. Buzdyganek jest więc jednym z najczęściej stosowanych anabolików, stanowiących bezpieczną alternatywę dla zakazanego dopingu sterydowego.
Działania niepożądane zioła na potencję
Do dzisiaj nie przeprowadzono badań klinicznych, w których oceniano by działania uboczne preparatów zawierających ziele i owoc tej rośliny. Uważa się jednak, że buzdyganek, szczególnie stosowany w nadmiarze, może odpowiadać za bezsenność, rozdrażnienie czy nadmierne owłosienie twarzy u kobiet. Z uwagi na brak badań, a tym samym ze względu na bezpieczeństwo stosowania, buzdyganek powinien być przyjmowany jedynie przez osoby dorosłe, bez stwierdzonych zaburzeń hormonalnych. Nie powinny go też stosować kobiety w ciąży i kobiety karmiące.