Dziś, w dobie powszechnego dostępu do internetu, wielu osobom wydaje się, że mogą czerpać wiarygodną wiedzę z tego źródła, dotyczącą dbania o zdrowie i ćwiczeń. Wielu moich pacjentów próbowało poradzić sobie samodzielnie z własnymi problemami zdrowotnymi, zwłaszcza dotyczącymi bólu kręgosłupa. Niestety nigdy się to nie udało, gdyż nie mogło się udać! Oświadczam z pełną odpowiedzialnością, że nie ma ćwiczeń uniwersalnych, dobrych dla każdego z nas. Tak jak nie ma dwóch takich samych dolegliwości bólowych, pomimo że postawiona przez lekarzy diagnoza brzmi tak samo, np. dyskopatia. Każdy z nas ma inna budowę ciała, inne ograniczenia i możliwości ruchowe, całkowicie różny zakres wrażliwości na czynniki zewnętrzne oraz te płynące z wnętrza naszego ciała. Zmagając się z konkretną dolegliwością, trzeba być tego świadomym.
Jak ćwiczyć, by nie zrobić sobie krzywdy?
Po pierwsze: należy wiedzieć, że zdecydowana większość ćwiczeń prowadzonych w grupach jest przeznaczona dla ludzi potencjalnie zdrowych (nawiasem mówiąc, w środowisku medycznym popularne jest powiedzenie, że nie ma ludzi zdrowych, są tylko niezdiagnozowani). Trenerzy, którzy je prowadzą nie są kształceni do pracy z ludźmi z zaburzeniami funkcjonalnymi czy schorzeniami.
Po drugie: należy mieć świadomość, że każdy trening, jeżeli ma być skuteczny, powinien określać sprawność początkową osoby ćwiczącej, przewidywać progres w czasie, a co za tym idzie powinien być odpowiednio zaprogramowany, uwzględniając cel osoby ćwiczącej i trenera oraz elementy kontrolujące postępy.
Po trzecie: trening musi być wykonywany z zachowaniem cykliczności i systematyczności. Nie dopuszczamy wymówki, że ,,dziś mi się nie chce, dziś nie mogę”. Tylko regularne, konsekwentne działania przynoszą zamierzony efekt.
Po czwarte: każdy trening, by mógł być bezpieczny, powinien być realizowany w obecności doświadczonego trenera-fizjoterapeuty lub samodzielnie, ściśle według zasad i wskazówek otrzymanych wcześniej od specjalisty. Każda ,,samowolka” prowadzi do nasilenia dolegliwości bólowych!
Po piąte: nie od razu Kraków zbudowano, więc jeżeli spodziewasz się uzyskania efektu po upływie 1, 2 lub 3 miesięcy ćwiczeń, możesz nie zaczynać treningu. To tak nie działa. Powinieneś ustalić długoterminowy plan na życie i konsekwentnie go realizować. Żeby dokonać zmiany na lepsze, bardzo często potrzebny jest czas. Coś co psułeś konsekwentnie przez całe swoje życie, nie da się naprawić w 3 miesiące!
Po szóste: NIE MA RZECZY NIEMOŻLIWYCH! Tylko świadomość problemu, upór i konsekwencja w działaniu, prowadzą do osiągnięcia celu! Trening czyni mistrza!
Po siódme: mając dolegliwości bólowe kręgosłupa (często związane z wykonywaną pracą), należy przeprogramować swoje życie – zmienić nawyki, odpowiednio do potrzeb się odżywiać, aktywnie spędzać czas wolny itp. A ponad wszystko ważne jest to, by rozumieć na czym polegają Twoje problemy zdrowotne, jaki jest mechanizm ich powstawania i nabyć umiejętność „słuchania” siebie.
Po ósme: znając pierwsze siedem punktów już wiesz, że poszukiwanie uniwersalnych ćwiczeń w necie mija się z celem. Kinezyterapia to wiedza niezwykle obszerna i zawiła. Nie poradzisz sobie sam. Musisz mieć świadomość, że ćwiczeniami tak samo łatwo sobie pomóc jak i zaszkodzić. Mam już pacjenta z nasilonym bólem kręgosłupa, który próbował ćwiczeń z Chodakowską. To wcale nie oznacza, że prezentowane aktywności są złe czy nieprawidłowe. Wręcz przeciwnie – są doskonałe, tyle tylko, że osoba, która postanawia je wykonać, nie miała rozeznania jaki mają one stopień trudności i czy są odpowiednie dla jej zdrowia. Trzeba bowiem najpierw poznać elementarne zasady wykonywania ćwiczeń, nauczyć się napinania określonych grup mięśniowych, poprawić koordynację i stabilizację oraz czucie głębokie swojego ciała.
Jakie są uniwersalne ćwiczenia na kręgosłup?
Jest to pytanie, które bardzo często słyszę od swoich pacjentów. Odpowiadam: ćwiczenia uniwersalne nie istnieją. Oczywiście można pokusić się o pewną generalizację zagadnienia i aby zabezpieczyć kręgosłup przed bólem, należy wdrożyć:
- ćwiczenia rozciągające (jakie? – każdy człowiek ma inne potrzeby w tym zakresie)
- ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha (jakie? – każdy człowiek ma inne potrzeby i możliwości w tym zakresie, zależne od dolegliwości z którymi się boryka)
- ćwiczenia wzmacniające mięśnie pośladkowe (rodzaj ćwiczeń i ich intensywność zawsze jest uzależniona od możliwości pacjenta)
- ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu (które i w jakiej kolejności się je wykonuje ma tu duże znaczenie)
- ćwiczenia wzmacniające mięśnie kończyn górnych lub dolnych (należy ustalić priorytety i kolejność ich wdrażania)
- ćwiczenia poprawiające ruchomość i pozwalające odzyskać ruchomość utraconą (to jedyna kwesta nie budząca zbyt wielu wątpliwości, jednakże przed przystąpieniem do ich realizacji należy ustalić, jakie są ograniczenia i w jakiej kolejności powinny być likwidowane)
Ćwiczenia na kręgosłup pod okiem trenera–fizjoterapeuty
Będę powtarzać to jak mantrę: jeżeli masz siedzący tryb życia, cierpisz na dolegliwości bólowe kręgosłupa lub stawów, jedynym rozsądnym wyjściem z sytuacji jest wizyta u fizjoterapeuty. Gdy w grę wchodzi kinezyterapia, trener i fizjoterapeuta w jednej osobie będzie najlepszym przewodnikiem na drodze ku zdrowiu. Udzieli wszelkich wyjaśnień, pozwoli zrozumieć na czym polega Twój problem. Doświadczony trener-fizjoterapeuta pomoże pozbyć się dolegliwości i zabezpieczyć Twoje zdrowie na przyszłość. Także umożliwi realizację innych celów życiowych, związanych z różnego rodzaju aktywnością ruchową.
Trening medyczny na pewnym etapie zaawansowania może w sposób niepostrzeżony zmienić się w trening sportowy i zacznie budować Twoją kondycję fizyczną na najwyższym poziomie.
Przeczytaj także:
O autorze
